Sarabaj Nadija

studentka magistratu

Kyryluk Dmytro

kandydat nauk ekonomicznych, starszy wykładowca

Narodowy uniwersytet życia i ochrony środowiska Ukrainy

m. Kijów

TENDENCJE I PERSPEKTYWY ROZWOJU RYNKU ŚWIATOWEGO MLEKA I PRODUKTÓW MLECZNYCH

Zmiany w poziomie i strukturze światowej produkcji  oraz produkcji w różnych krajach mleka i produktów mlecznych, w ich zużyciu i wycenie potrzebują przeprowadzenia szczegółowych badań i analiz, uzasadnienie głównych kierunków rozwoju wszystkich elementów rynku mleka jak w krajowym, tak i światowym wymiarze.

Analiza współczesnego stanu rynku światowego mleka wykazała, że rynek jest obiecujący, stale się rozwija i w ostatnich latach ma tendencję do rozwoju. Stabilny poziom wzrostu światowej produkcji mleka obserwuje się z 1990 r. Przez badany okres średnio wzrost stanowił 1,5%, w rezultacie czego produkcja mleka wzrosła z 543 do 797 mln. t [1].

Badania wykazały, że wspólny rynek krajów-członkowskich UE jest największy w świecie jeśli chodzi o produkcję mleka i produktów mlecznych (156 mln. t, 20 %). Największym producentem mleka oraz przetworów mlecznych w świecie są Indie (138,1, 18%). Drugie miejsce zajmuje USA (91,2; 12,4% globalnej produkcji), a trzecią pozycję zajmują Chiny (44,9 mln. t mleka, 6%) [2].

Warto zaznaczyć, że rynek Ukrainy zajmuje dosyć niewielką pozycję na rynku światowym. W 2014 r. część Ukrainy stanowiła 1,4% światowej produkcji mleka, co uplasowało ją na 11-tym miejscu w ogólnym rankingu krajów-producenckich.

Przez okres styczeń-maj roku 2015 w Ukrainie wyprodukowano 412 tys. ton płynnego obrobionego mleka. Ten wynik do 2,4% ustępuje wskaźnikom analogicznego okresu roku poprzedniego. Co do objętości produkcji masła za pierwsze pięć miesięcy tego roku w Ukrainie  nie przekroczyła 39,6 tys. ton, co jest do 15,3% mniej wskaźnika za analogiczny okres roku poprzedniego.

Zasługuje na uwagę ten fakt, że dynamika przemiany objętości produkcji mleka również wpływa na właściwości światowego handlu mlekiem i wyrobami mleczarskimi. Objętość eksportu mlecznej produkcji stale się zwiększa. Sprzedaż na zewnętrznych rynkach mlecznej produkcji w 2014 roku (w przeliczeniu na mleko) wynosi 46 mln. t, co prawie do 6% więcej niż w roku poprzednim.

Dla Ukrainy styczeń-maj roku 2015 odznaczył się spadkiem eksportu i importu krajowego mleka i produktów mlecznych. Przez 5 miesięcy w porównaniu do zeszłorocznego okresu objętość eksportu produktów mlecznych zmalała do 32% i wyniosła, w przeliczeniu na mleko, 151 tys. t. Import produktów mlecznych w styczniu-maju  upadł w 9 razy, do 28 tys. t [3].

Studiowanie światowych prognoz rozwoju rynku mleka pozwoliło zidentyfikować wyraźne trendy. Zgodnie z prognozą FAPRI w ciągu 10 lat zaobserwowano zmniejszenie liczby krów do 29 tys. sztuk w 2025 r. w porównaniu z 2015 r. Mimo to produkcja mleka na 1 sztukę wzrośnie (do 1000 kg). Również w ciągu 2015-2025 rr. obserwuje się tendencja stopniowego zwiększenia produkcji i konsumpcji mleka, masła, sera, odtłuszczonego mleka w proszku i mleka w proszku. [4].

Naszym zdaniem, jedną z dróg realizacji produkcji przemysłu mleczarskiego jest wejście na międzynarodowe rynki. Wpłynie to na poprawę funkcjonowania rynku mleka. Biorąc pod uwagę szybki rozwój ekonomicznej współpracy między Ukrainą i krajami Unii Europejskiej, trzeba koniecznie uwzględnić obronę interesów krajowego producenta i jego wsparcie przy wejściu na nowe rynki.

Literatura

1. FAO: Rynek światowy mleka wzrasta [Zasób elektroniczny] - Dostęp: http://www.agronews.ru/NewsP.php?NId=58713

2. Organizacja Żywności i Rolnictwa [Zasób elektroniczny] - Dostęp: www.faostat.fao.org.

3. Oficjalna strona internetowa Państwowej służby statystyki Ukrainy [Zasób elektroniczny] - Dostęp: www.ukrstat.gov.ua

4. FAPRI [Zasób elektroniczny] - Dostęp: http://www.fapri.iastate.edu/